March 29, 2024

Language:

វិធីសាស្ត្រស្រោចស្រង់ទិន្នន័យ​ពីការវាយលុករបស់មេរោគ

វាអាចកើតឡើងចំពោះអ្នកទាំងអស់គ្នា។ ដោយពិចារណាទៅលើចំនួនដ៏ច្រើននៃមេរោគ និង Trojan horses ដែលធ្វើរីករាលដាលភ្លាមៗនៅលើអ៊ិនធឺណិត ។ អ្នកអាចធ្វើការងារមួយចំនួនដែលការពារខ្លួនអ្នក ប៉ុន្តែវាអាចដែលអ្នកអាចត្រូវរងគ្រោះដោយសារមេរោគ ឬ Trojan Horses ។ នៅពេលដែលអ្នកដឹងថា ម៉ាស៊ីនរបស់អ្នកត្រូវបានឆ្លងដោយមេរោគ ឬ Trojan Horse (ឬក៏អ្នកចាប់អារម្មណ៍ថា មាស៊ីនរបស់អ្នកដំណើរការខុសធម្មតា) តើអ្នកត្រូវធ្វើដូចម្តេច?

បើសិនជាអ្នកដឹងថា កុំព្យូទ័ររបស់អ្នកឆ្លងមេរោគប្រភេទអ្វីនោះ អ្នកអាចធ្វើការចូលទៅកាន់វិបសាយ anti-virus ណាមួយ ហើយទាញយកនូវកម្មវិធី ស្កេនកំចាត់មេរោគ។ ប៉ុន្តែ អ្នកអាចនឹងមិនមានលទ្ធភាពក្នុងការកំណត់ឈ្មោះមេរោគ ឬ Trojan Horse នោះ ។ បើសិនជាអ្នកមិនមានជម្រើសណាមួយនោះទេ សូមព្យាយាមធ្វើតាមជំហានខាងក្រោម ដែលអាចជួយសង្គ្រោះកុំព្យូទ័រ និងឯកសាររបស់អ្នក។

១. ហៅទៅកាន់អ្នកជួយគាំទ្រខាង IT
បើសិនជាអ្នកមាននូវអ្នកជំនួយខាងផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យា (IT Support) នៅក្នុងអង្គភាពរបស់អ្នក ចូរធ្វើការទាក់ទងពួកគាត់ភ្លាម ហើយធ្វើតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់ពួកគេ។

២. ចូរផ្តាច់កុំព្យូទ័ររបស់អ្នកពីអ៊ិនធឺណិត
ដោយពឹងផ្អែកទៅលើប្រភេទនៃ Trojan Horse ឬ Virus អ្នកវាយប្រហារអាចធ្វើការចូលទៅកាន់ព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួន ហើយអាចប្រើប្រាស់កុំព្យូទ័ររបស់អ្នក ដើម្បីវាយប្រហារទៅលើកុំព្យូទ័រដទៃទៀត។ អ្នកអាចបញ្ឈប់នូវសកម្មភាពទាំងនេះ ដោយការបិទនូវការតភ្ជាប់ទៅកាន់អ៊ិនធឺណិត។ អ្នកអាចដកខ្សែបណ្តាញ ឬផ្តាច់ចេញពីបណ្តាញឥតខ្សែ។

៣. ចូរធ្វើការថតចំលងនូវឯកសារសំខាន់ៗរបស់អ្នក
នៅត្រងចំនុចនេះ វាគឺជាការល្អណាស់ដែលអ្នកចំណាយពេលវេលាខ្លះក្នុងការថតចម្លង (back-up) ឯកសាររបស់អ្នកទុក ទៅក្នុង external storage។ វាគឺជាការអនុវត្តដ៏ល្អ បើសិនជាអ្នកអាចធ្វើការថតចម្លងឯកសាររបស់អ្នកឲ្យបានទៀងទាត់ ដែលអ្នកអាចមានចម្លងមកវិញ បើសិនជាមានបញ្ហាណាមួយទាក់ទងទៅនឹង ឯកសាររបស់អ្នក។

៤. ធ្វើការស្កេនម៉ាស៊ីនរបស់អ្នក
ដោយសារតែកុំព្យូទ័ររបស់អ្នក (រួមមានទាំងប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការផងនោះ) អាចត្រូវបានមេរោគវាយលុក វាគឺជាការល្អក្នុងការស្កេននូវម៉ាស៊ីនពី Live CD ជាជាង ប្រើប្រាស់កម្មវិធីកំចាត់មេរោគនៅក្នុងកុំព្យូទ័រអ្នក។

៥. បញ្ចូលប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការឡើងវិញ
បើសិនជាអ្នកមិនទទួលបានជោគជ័យក្នុងការសំអាតកុំព្យូទ័របស់អ្នកនោះទេ ជម្រើសដែលមានប្រសិទ្ធិភាពគឺការ format hard-drive ហើយបញ្ចូលប្រតិបត្តិការឡើងវិញ តែអ្នកនឹងបាត់បង់នូវរាល់ឯកសាររបស់អ្នក។ មានមា៉ស៊ីនភាគច្រើន មាននូវ rescue partition ឬក៏ disc(s) ដែលអាចធ្វើ factory restore នូវប្រព័ន្ធទាំងមូល។

៦. សង្គ្រោះឯកសាររបស់អ្នកមកវិញ
បើសិនជាអ្នកបានធ្វើការថតចម្លងឯកសាររបស់អ្នកនៅក្នុងចំនុចទី ៣ នោះអ្នកអាចធ្វើការយកឯកសារទាំងនោះមកវិញ។ មុនពេលដែលដាក់ឯកសារទាំងនោះ ត្រលប់ចូលមកកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកវិញ អ្នកគួរតែធ្វើការស្កេនវា ជាមួយនឹង anti-virus software ជាមុនសិន។

៧. ការពារកុំព្យូទ័រអ្នក
ដើម្បីការពារការឆ្លងមេរោគបន្តទៀត អ្នកគួរតែពិចារណាចំនុចមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
– មិនត្រូវបើកនូវ ឯកសារភ្ជាប់ជាមួយអ៊ីម៉ែល ដែលមានប្រភពមិនច្បាស់លាស់ ឬមានការសង្ស័យ
– មិនត្រូវចុចទៅលើតំណរភ្ជាប់ (links) ដែលសង្ស័យ
– ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពកម្មវិធីកំចាត់មេរោគឲ្យបានជាប្រចាំ
– ចូរប្រើប្រាស់នូវ Internet Firewall
– ប្រើប្រាស់ Web browser ដែលទាន់សម័យ
– ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពកម្មវិធី ឬប្រព័ន្ធរបស់អ្នកឲ្យបានត្រឹមត្រូវ

data-recovery-word-cloud

***Disclaimer: CamCERT own some of the content. Our purpose is pure to help spread the awareness, tips or other information related to security to everyone. Even though every information is true, accurate, completed and appropriate, we make no responsibility nor warranty since everything could go wrong.