ស្វែងយល់អំពីខូគីរបស់កម្មវិធីរុករក (Brower Cookies)
១. ព័ត៌មានទូទៅ ខូគីរបស់កម្មវិធីរុករក (browser cookies) ឬដែលគេស្គាល់ថា HTTP cookies គឺជាឯកសារអត្ថបទតូចៗដែលបង្កើតឡើងដោយគេហទំព័រ…
គន្លឺះខ្លីៗសន្តិសុខ
របៀបការពារពីការលេចធ្លាយទិន្នន័យក្នុងថ្នាលសហការ (Collaboration Platforms)
១- ព័ត៌មានទូទៅ ក្នុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ ថ្នាលសហការ (collaboration platforms) បានក្លាយជាតម្រូវការចាំបាច់សម្រាប់ការបំពេញការងារពីចម្ងាយ និងការងារសហការ ដែលអនុញ្ញាតឲ្យមនុស្សទាក់ទងគ្នាបាន…
ស្វែងយល់អំពីផលប៉ះពាល់ សុវត្ថិភាពនៃឧបករណ៍អ៊ីនធឺណិតនៃវត្ថុ (Internet of Things)
១- ព័ត៌មានទូទៅ បច្ចេកវិទ្យារបស់ពិភពលោកយើងកំពុងកាន់តែឆ្លាតវៃទៅជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ តាមរយៈឧបករណ៍ឆ្លាតវៃជាច្រើនដូចជាកាមេរ៉ាសុវត្ថិភាព ឧបករណ៍បញ្ចេញសំឡេង ឧបករណ៍ពាក់លើខ្លួន ម៉ាស៊ីនត្រជាក់ ទូទឹកកក និងឧបករណ៍ឆ្លាតវៃផ្សេងៗទៀត…
គន្លឹះសុវត្ថិភាពសន្តិសុខសាយប័រសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរធុរកិច្ច
១- ព័ត៌មានទូទៅ នាពេលបច្ចុប្បន្ន អង្គភាពនានាកំពុងប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យខ្ពស់ផ្នែកសុវត្ថិភាពសន្តិសុខសាយប័រខណៈពេលដែលបុគ្គលិករបស់ខ្លួនធ្វើដំណើរ។ អ្នកធ្វើដំណើរធុរកិច្ចគឺជាគោលដៅចម្បងរបស់ឧក្រិដ្ឋជនសាយប័រ ពីព្រោះពួកគេតែងតែកាន់ទិន្នន័យដ៏មានតម្លៃ ហើយអាចនឹងមិនសូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការការពារឧបករណ៍របស់ខ្លួនឡើយ។ អត្ថបទនេះនឹងលើកឡើងអំពីហានិភ័យសំខាន់ៗផ្នែកសុវត្ថិភាពសន្តិសុខសាយប័រសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរធុរកិច្ច និងបង្ហាញពីជំហានដែលនិយោជកអាចអនុវត្តដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យទាំងនេះ។ ២-…
ស្វែងយល់អំពីការគ្រប់គ្រងដានឌីជីថល (Digital Footprint) របស់អ្នក
១. ព័ត៌មានទូទៅ ក្នុងយុគសម័យឌីជីថលបច្ចុប្បន្ននេះ សកម្មភាពអនឡាញស្ទើរតែទាំងអស់សុទ្ធតែបន្សល់ទុកនូវដាន។ ដានទិន្នន័យនេះត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា ដានឌីជីថល (digital footprint) ដែលដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកំណត់…
របៀបសន្ទនាជាមួយនឹងអ្នកជឿលើព័ត៌មានមិនពិត
១. ព័ត៌មានទូទៅ មូលហេតុធំមួយដែលអាចធ្វើឱ្យយើងជឿលើព័ត៌មានមិនពិតគឺ យើងភាគច្រើនមានទំនោរប្រតិកម្មតបទៅនឹងព័ត៌មានដោយប្រើប្រាស់អារម្មណ៍របស់យើងជាជាងការត្រិះរិះពិចារណារកហេតុផលសមរម្យ។ អ្នកបង្កើតព័ត៌មានមិនពិតជាច្រើនប្រើយុទ្ធសាស្ត្រកេងប្រវ័ញ្ចលើប្រតិកម្មអារម្មណ៍ទាំងនេះ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាកត្តាទូទៅមួយចំនួនដែលអ្នកគួរយកចិត្តទុកដាក់៖ ១.១ ភាពល្អៀងទៅជំនឿមានស្រាប់ ភាពល្អៀងនេះអាចកើតមាននៅពេលដែលយើងជឿលើព័ត៌មានដែលគាំទ្រអ្វីដែលយើងគិតឃើញរួចហើយ។ ដោយសារព័ត៌មាននេះស៊ីគ្នានឹងជំនឿដែលមានរួចហើយរបស់យើង យើងតែងមានទំនោរចង់ចែករំលែកវាបន្ត។ ១.២…
វិធីសាស្ត្រមួយចំនួនសម្រាប់សម្គាល់ព័ត៌មានមិនពិត
១. ព័ត៌មានទូទៅ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ (fake news) ជាទូទៅសំដៅលើព័ត៌មានដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងចេតនាបញ្ឆោតអ្នកអាន។ ព័ត៌មានទាំងនេះច្រើនតែមើលទៅដូចជាអត្ថបទព័ត៌មានពិត ប៉ុន្តែវាត្រូវបានប្រឌិតឡើងទាំងស្រុង ឬជាកំណែប្រែខុសឆ្គងនៃព្រឹត្តិការណ៍ដែលបានកើតឡើងពិតក្នុងគោលបំណងបញ្ឆោត។ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ…
ស្វែងយល់អំពីគន្លឹះសុវត្តិភាពសន្តិសុខសាយប័រសម្រាប់បុគ្គលិក
១. ព័ត៌មានទូទៅ បុគ្គលិកដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការការពារសុវត្ថិភាពសាយប័ររបស់អង្គភាព ព្រោះពួកគាត់ជាបន្ទាត់ ការពារដំបូងប្រឆាំងនឹងការគំរាមកំហែង។ អត្ថបទនេះនឹងផ្តល់ជូនបុគ្គលិកនូវគន្លឹះសំខាន់ៗអំពីសុវត្ថិភាពសាយប័រ ដើម្បីការពារខ្លួនឯង និងអង្គភាពពីការវាយប្រហារណាមួយដែលអាចកើតមានឡើង។ ២….
សេចក្តីជូនដំណឹង ស្តីពី ការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះកំណើននៃការវាយប្រហារសាយប័រ
ក្រសួងប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ (ក.ប.ទ.) មានកិត្តិយសសូមជម្រាបជូន ក្រសួងស្ថាប័ន ក្រុមហ៊ុន សហគ្រាស និងសាធារណជនទាំងអស់ មេត្តាជ្រាបថា…
ស្វែងយល់អំពីហានិភ័យ និងរបៀបដំណើរការឌីផែក (Deepfake)
១- ព័ត៌មានទូទៅ Deepfake គឺជាវីដេអូ រូបភាព ឬសំឡេងក្លែងក្លាយបង្កើតដោយប្រើប្រាស់ច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (Artificial Intelligence, AI)…
ស្វែងយល់ពីសិទ្ធិកម្មវិធីក្នុងឧបករណ៍ចល័ត
១- ព័ត៌មានទូទៅ កម្មវិធីដែលត្រូវបានដំឡើងថ្មីនៅលើឧបករណ៍ចល័តរបស់អ្នកនឹងស្នើសុំឱ្យអ្នកបើកសិទ្ធិកម្មវិធី (app permissions) ផ្សេងៗដើម្បីមុខងារចាំបាច់របស់ខ្លួនដំណើរការបាន ឬដើម្បីផាសុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់។ ប៉ុន្តែ កម្មវិធីមួយចំនួនអាចស្នើឱ្យអនុញ្ញាតសិទ្ធចូលប្រើទិន្នន័យដែលមិនចាំបាច់…
ការបោះបង់ចោលឧបករណ៍អេឡិកត្រូនិកចាស់ៗដោយសុវត្ថិភាព (ផ្នែកទី២)
១.ព័ត៌មានទូទៅ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាចាស់ៗជាច្រើនត្រូវបានបញ្ចេញចោលដោយសារអាយុកាលវែង មានការខូចខាត ឬត្រូវបានជំនួសដោយឧបករណ៍ថ្មីៗ។ ការផ្លាស់ប្ដូរ ឬបោះបង់ចោលឧបករណ៍ចាស់ៗទាំងនេះអាចបង្កឱ្យមានហានិភ័យសុវត្ថិភាពទាក់ទងនឹងទិន្នន័យនៅលើឧបករណ៍ទាំងនេះ។ ឧបករណ៍ចាស់ៗទាំងនេះអាចនៅបន្សល់ទុកទិន្នន័យដូចជា ពាក្យសម្ងាត់និងព័ត៌មានចូលប្រើគណនីដែលត្រូវបានរក្សាទុក…
ស្វែងយល់អំពីការវាយប្រហារសាយប័រដោយប្រើប្រាស់ បច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត(AI)
១. ព័ត៌មានទូទៅ ចោរបច្ចេកវិទ្យា ឬហេកគ័រ កំពុងវិវត្តន៍ខ្លួនយ៉ាងរហ័សដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត(AI) ហើយវាជាចំណុចកណ្តាលនៃការផ្លាស់ប្តូរនេះ។ ចោរបច្ចេកវិទ្យារ ឬហេកគ័រ លែងត្រូវការប្រើវិធីសាស្ត្រប្រពៃណីតែម្យ៉ាងទៀតហើយ…
ការបោះបង់ចោលឧបរណ៍អេឡិកត្រូនិកចាស់ៗដោយសុវត្ថិភាព (ផ្នែកទី១)
១.ព័ត៌មានទូទៅ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ឧបករណ៍បច្ចេកវិទ្យាចាស់ៗជាច្រើនត្រូវបានបញ្ចេញចោលដោយសារអាយុកាលវែង មានការខូចខាត ឬត្រូវបានជំនួសដោយឧបករណ៍ថ្មីៗ។ ការផ្លាស់ប្ដូរ ឬបោះបង់ចោលឧបករណ៍ចាស់ៗទាំងនេះអាចបង្កឱ្យមានហានិភ័យសុវត្ថិភាពទាក់ទងនឹងទិន្នន័យនៅលើឧបករណ៍ទាំងនេះ។ ឧបករណ៍ចាស់ៗទាំងនេះអាចនៅបន្សល់ទុកទិន្នន័យដូចជា ពាក្យសម្ងាត់និងព័ត៌មានចូលប្រើគណនីដែលត្រូវបានរក្សាទុក…
